Sinüzit Nedir, Neden Olur, Belirtileri Nelerdir?

Sinüzit, maksillar sinüs (üst çene kemiği ile burun arasındaki boşluk) mukozasının iltihaplanmasıdır.

Akut ve kronik olmak üzere 2 tip sinüzit vardır. Akut sinüzit sırasında iltihaplanma, mukoza zarını ve altındaki gevşek doku ve kan damarlarını kapsar.

Kronik sinüzit, mukoza zarı ve maksiller kavitenin kemik duvarı altını da kapsar. Kronik sinüzit tamamen tedavi edilemez, sadece semptomları azaltılabilir.

Sinüzitin oluşumunda enfeksiyöz ajanlar vücuda farklı yerlerden giriş yapabilir. Yetişkinlerde çoğunlukla rinojenik sinüzit yani enfeksiyöz ajan burun boşluğundan giriş yapar. Enfeksiyöz ajan bazen kan yoluyla, bazen de üst çenede bulunan dişlerin iltihaplanmasıyla vucüda girer.

Sinüzitin bir çok nedeni olabilir:

• Enfeksiyöz sinüzit (bakteriyel, fungal, viral)
• Alerjik sinüzit
• Vazomotor sinüzit
• İrin oluşumuyla birlikte seyreden kronik sinüzit
• Sinüs mukoza zarında bulunan polipler

İnsanlarda mukus üretimi burun çevresindeki sinüslerde olur, daha sonra mukus burun boşluğuna bırakılır. Maksiller sinüsün çıkış deliğinin tıkanması, sinüs boşluğunda mukus birikmesine neden olur. Bunun sonucunda, sinüzit ortaya çıkar.

Maksiller sinüsün tıkanma nedeni akut solunum yolu enfeksiyonları olabilir. Burun mukozası şişer, kalınlaşır ve iltihaplanır. Bu yüzden sinüslerin doğal temizleme işlemi bozulur, mikropların üremesi hızlanır. Mukus üretimi artar ve irin oluşur.

Çoğu zaman, sinüzitin nedeni enfeksiyondur. Enfeksiyöz ajanlar Haemophilus influenzae, Clamidya, Staphylococcus, Streptococcus ve çeşitli mantar türleridir.

Bireyin bağışıklık sistemi de sinüzit oluşumunda önemli bir faktördür. Bağışıklık sistemindeki olumsuzlukların sebebi; soğuk algınlığı, burun iltihabı, akut solunum yolu enfeksiyonları ve üst çenedeki çürük dişler olabilir.

Sinüzit oluşumuna alerjik hastalıklar da neden olur.

Sinüzit genellikle sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkar. Gençlerde sinüzit görülme ihtimali yaşlılara göre daha fazladır.

Sinüzitin klasik semptomu irinli bir burun akıntısıdır. Burnun her iki tarafındaki ağırlık hissi vardır. Şiddetli baş ağrısı, koku duyusunda azalma, ateş ve halsizlik vardır.

Kronik sinüzitte baş ağrısı, burun tıkanıklığı ve yorgunluk gözlenir.

Sinüzit ağrısı sabahları zayıf bir şekilde başlar ve akşam saatlerinde artar. Yanak ve burunda acı ve ağrı hissi vardır. Göz kapaklarında ve yanaklarda şişme gözlenebilir. Bazen, sinüzite ışığa duyarlılık ve göz yaşı akıntısı eşlik edebilir.

Sinüzit uykusuzluğa neden olabilir, aynı zamanda halsizlik ve iştahsızlık da gözlenebilir.

Akut sinüzit, şiddete bağlı olarak; 2 haftadan – 2 aya kadar sürebilir.

Kronik sinüzitin ana semptomu, tedavi edilemeyen, uyku sırasında artan kuru öksürüktür. (Bkz. Kuru Öksürük Nasıl Geçer?)

Tedavisi yapılmayan sinüzitler bir çok hastalığa neden olabilir. Akut sinüzit tedavi edilmezse; beyin iltihabına, menenjit ve beyin apsesine neden olabilir.

Kronik sinüzit nedeniyle genellikle boğaz ağrısı, farenjit, larenjit, bademcik iltihabı, diş hastalığı ve maksilla osteomiyelitisi görülebilir. Sinüzit, trigeminal sinirin iltihaplanmasına neden olabilir.

Sinüzitin teşhisi ve tedavisi KBB uzmanı tarafından yapılır.

Sinüzitin zamanında ve uygun tedavisi ile bu tür komplikasyonların riski oldukça düşüktür.

Komplikasyonları önlemek için, ortaya çıktığı ilk günden itibaren burun akıntısına çözüm bulmak gerekir. Önleyici tedbirler uygulamalı, egzersiz yaparak bağışıklığı arttırmalı ve temiz havada yürüyüşler yapmalısınız. Aşırı soğuktan da kaçınmanızda fayda var.